Гвалт: Сімвал Рэпрэсій у Беларускай Рэвалюцыі 2020 года
1. Кароткае вызначэнне тэрміна
**Гвалт** у кантэксце Беларускай рэвалюцыі 2020 года адносіцца да сістэматычнага і жорсткага прымянення фізічнай сілы, псіхалагічнага ціску і рэпрэсіўных мер з боку дзяржаўных органаў і сілавых структур супраць мірных пратэстоўцаў і грамадзянскіх актывістаў. Гэта было ключавым элементам улады для падаўлення народнага незадаволенасці і захавання палітычнага кантролю.
2. Гістарычны кантэкст і сувязь з беларускай рэвалюцыі 2020
Беларуская рэвалюцыя 2020 года, якая пачалася пасля прэзідэнцкіх выбараў 9 жніўня, была адзначана беспрэцэдэнтным узроўнем гвалту з боку дзяржавы. Мірныя пратэсты, выкліканыя масавымі фальсіфікацыямі вынікаў выбараў і жаданнем грамадства перамен, сустрэлі жорсткі адказ. Гэты гвалт стаў каталізатарам для далейшага росту пратэстных настрояў, але адначасова і інструментам запалохвання і падаўлення [1].
Беларускае грамадства, незалежна ад палітычных поглядаў, адназначна негатыўна ставіцца да гвалту, рэпрэсій і ўдзелу ў вайне. Гэтая этычная аснова, якая актуалізавалася ў 2020 годзе, прасочваецца і цяпер праз усе апытанні. Беларусы выступаюць за тое, каб інстытуты дзяржавы не прадукавалі непрапарцыйны, нерацыянальны і недапушчальны гвалт [1].
3. Канкрэтныя прыклады выкарыстання або падзеі
- **Масавыя затрыманні і збіцці**: У першыя дні пасля выбараў тысячы людзей былі затрыманы. Былыя затрыманыя апісвалі сістэматычныя катаванні і здзекі з боку сілавікоў. Пратэстоўцаў арыштоўвалі на вуліцах, перавозілі ў перапоўненых аўтазаках, збівалі і пагражалі [2].
- * **«Калідоры ганьбы» і ўмовы ўтрымання**: У міліцэйскіх участках затрыманых прымушалі праходзіць праз «калідоры ганьбы», дзе іх збівалі супрацоўнікі АМАПу. Іх прымушалі стаяць, станавіцца на калені або ляжаць у дварах ці залах на працягу некалькіх гадзін без ежы, вады і магчымасці звязацца з роднымі. У ізалятары на Акрэсціна і іншых месцах утрымання затрыманыя знаходзіліся ў перапоўненых камерах без ложкаў, ежы і свежага паветра, падвяргаліся працяглым збіццям і здзекам [2].
- * **Хуткія «суды»**:
Судовыя працэсы часта праходзілі без удзелу адвакатаў, заканчваліся хуткімі прысудамі і да 15 сутак арышту [2].
4. Значэнне для беларускага грамадства
Гвалт, ужыты ўладамі, меў глыбокія і доўгатэрміновыя наступствы для беларускага грамадства. Ён выклікаў хвалю абурэння і салідарнасці, умацаваўшы антыўрадавыя настроі. Аднак ён таксама прывёў да масавай эміграцыі, псіхалагічных траўмаў і страху сярод насельніцтва. Нягледзячы на гэта, непрыняцце гвалту стала падмуркам для магчымасці нацыянальнага дыялогу і супрацьстаяння пагрозе паглынання Расіяй [1].
5. Актуальнасць на сённяшні дзень
На сённяшні дзень праблема гвалту і рэпрэсій застаецца актуальнай для Беларусі. Палітычныя зняволеныя працягваюць утрымлівацца ў турмах, а рэжым працягвае выкарыстоўваць рэпрэсіўныя метады для падаўлення любой формы нязгоды. Міжнародная супольнасць працягвае заклікаць да адказнасці за парушэнні правоў чалавека і патрабуе вызвалення ўсіх палітычных зняволеных. Маштаб і жорсткасць рэпрэсій патрабуюць пільнай міжнароднай увагі, каб сабраць доказы і прыцягнуць вінаватых да адказнасці [2].
Спасылкі:
[1] Радыё Свабода. (2025, жнівень 6). *Непрыняцьце беларусамі гвалту — падмурак для нацыянальнага дыялёгу, — філёзафка Тацяна Шчытцова*. [https://www.svaboda.org/a/33495988.html](https://www.svaboda.org/a/33495988.html)
[2] Human Rights Watch. (2020, верасень 25). *In Belarus Crackdown, Bitter Humour to Stem the Pain*. [https://www.hrw.org/news/2020/09/25/belarus-crackdown-bitter-humour-stem-pain](https://www.hrw.org/news/2020/09/25/belarus-crackdown-bitter-humour-stem-pain)
Гвалт: Сімвал Рэпрэсій у Беларускай Рэвалюцыі 2020 года
1. Кароткае вызначэнне тэрміна
**Гвалт** у кантэксце Беларускай рэвалюцыі 2020 года адносіцца да сістэматычнага і жорсткага прымянення фізічнай сілы, псіхалагічнага ціску і рэпрэсіўных мер з боку дзяржаўных органаў і сілавых структур супраць мірных пратэстоўцаў і грамадзянскіх актывістаў. Гэта было ключавым элементам улады для падаўлення народнага незадаволенасці і захавання палітычнага кантролю.
2. Гістарычны кантэкст і сувязь з беларускай рэвалюцыяй 2020
Беларуская рэвалюцыя 2020 года, якая пачалася пасля прэзідэнцкіх выбараў 9 жніўня, была адзначана беспрэцэдэнтным узроўнем гвалту з боку дзяржавы. Мірныя пратэсты, выкліканыя масавымі фальсіфікацыямі вынікаў выбараў і жаданнем грамадства перамен, сустрэлі жорсткі адказ. Гэты гвалт стаў каталізатарам для далейшага росту пратэстных настрояў, але адначасова і інструментам запалохвання і падаўлення [1].
Беларускае грамадства, незалежна ад палітычных поглядаў, адназначна негатыўна ставіцца да гва
Гвалт: Сімвал Рэпрэсій у Беларускай Рэвалюцыі 2020 года
1. Кароткае вызначэнне тэрміна
**Гвалт** у кантэксце Беларускай рэвалюцыі 2020 года адносіцца да сістэматычнага і жорсткага прымянення фізічнай сілы, псіхалагічнага ціску і рэпрэсіўных мер з боку дзяржаўных органаў і сілавых структур супраць мірных пратэстоўцаў і грамадзянскіх актывістаў. Гэта было ключавым элементам улады для падаўлення народнага незадаволенасці і захавання палітычнага кантролю.
2. Гістарычны кантэкст і
сувязь з беларускай рэвалюцыяй 2020
Беларуская рэвалюцыя 2020 года, якая пачалася пасля прэзідэнцкіх выбараў 9 жніўня, была адзначана беспрэцэдэнтным узроўнем гвалту з боку дзяржавы. Мірныя пратэсты, выкліканыя масавымі фальсіфікацыямі вынікаў выбараў і жаданнем грамадства перамен, сустрэлі жорсткі адказ. Гэты гвалт стаў каталізатарам для далейшага росту пратэстных настрояў, але адначасова і інструментам запалохвання і падаўлення [1].
Беларускае грамадства, незалежна ад палітычных поглядаў, адназначна негатыўна ставіцца да гвалту, рэпрэсій і ўдзелу ў вайне. Гэтая этычная аснова, якая актуалізавалася ў 2020 годзе, прасочваецца і цяпер праз усе апытанні. Беларусы выступаюць за тое, каб
інстытуты дзяржавы не прадукавалі непрапарцыйны, нерацыянальны і недапушчальны гвалт [1].
3. Канкрэтныя прыклады выкарыстання або падзеі
- **Масавыя затрыманні і збіцці**: У першыя дні пасля выбараў тысячы людзей былі затрыманы. Былыя затрыманыя апісвалі сістэматычныя катаванні і здзекі з боку сілавікоў. Пратэстоўцаў арыштоўвалі на вуліцах, перавозілі ў перапоўненых аўтазаках, збівалі і пагражалі [2].
- * **«Калідоры ганьбы» і ўмовы ўтрымання**: У міліцэйскіх участках затрыманых прымушалі праходзіць праз «калідоры ганьбы», дзе іх збівалі супрацоўнікі АМАПу. Іх прымушалі стаяць, станавіцца на калені або ляжаць у дварах ці залах на працягу некалькіх гадзін без ежы, вады і магчымасці звязацца з роднымі. У ізалятары на Акрэсціна і іншых месцах утрымання затрыманыя знаходзіліся ў перапоўненых камерах бз ложкаў, ежы і свежага паветра, падвяргаліся працяглым збіццям і здзекам [2].
- * **Хуткія «суды»**: Судовыя працэсы часта праходзлі без удзелу адвакатаў, заканчваліся хуткімі прысудамі і да 15 сутак арышту [2].
4. Значэнне для беларускага грамдтва
Гвалт, ужыты ўладамі, меў глыбокія і доўгатэрміновыя наступствы для беларускага грамадства. Ён выклікаў хвалю