Галадоўка

# Галадоўка: Сімвал Супраціву ў Беларускай Рэвалюцыі 2020 года

## 1. Кароткае вызначэнне тэрміна

Галадоўка — гэта форма негвалтоўнага пратэсту, пры якой асоба добраахвотна адмаўляецца ад ежы з мэтай прыцягнення ўвагі да пэўнай праблемы. У кантэксце беларускай рэвалюцыі 2020 года галадоўкі сталі сімвалам супраціву супраць фальсіфікацый і рэпрэсій, дэманструючы гатоўнасць ісці на крайнія меры. Гэтыя акцыі прыцягвалі ўвагу міжнароднай супольнасці і падтрымлівалі маральны дух грамадства ў барацьбе за свабоду і справядлівасць.

## 2. Гістарычны кантэкст і сувязь з беларускай рэвалюцыяй 2020

Пасля прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі ў жніўні 2020 года, якія суправаджаліся масавымі фальсіфікацыямі і жорсткімі рэпрэсіямі супраць мірных пратэстоўцаў, галадоўка стала адным з метадаў супраціву. Улады адказалі на народныя пратэсты беспрэцэдэнтным гвалтам, масавымі затрыманнямі, катаваннямі і палітычна матываванымі крымінальнымі справамі. У гэтых умовах, калі магчымасці для адкрытага выказвання нязгоды былі жорстка абмежаваныя, а судовая сістэма працавала ў рэпрэсіўным рэжыме, палітычныя зняволеныя і актывісты звярталіся да галадоўкі як да спосабу прыцягнуць увагу міжнароднай супольнасці і беларускага грамадства да неспра

Галадоўка: Сімвал Супраціву ў Беларускай Рэвалюцыі 2020 года

1. Кароткае вызначэнне тэрміна

Галадоўка — гэта форма негвалтоўнага пратэсту, пры якой удзельнік (ці група ўдзельнікаў) добраахвотна адмаўляецца ад прыёму ежы (а часам і вады) з мэтай прыцягнення ўвагі да пэўнай праблемы, выказвання нязгоды або дасягнення палітычных ці сацыяльных патрабаванняў. У кантэксце палітычных рэпрэсій галадоўка часта выкарыстоўваецца як апошні сродак барацьбы за свае правы або правы іншых, калі ўсе іншыя метады вычарпаныя.

2. Гістарычны кантэкст і сувязь з беларускай рэвалюцыяй 2020

Пасля прэзідэнцкіх выбараў у Беларусі ў жніўні 2020 года, якія суправаджаліся масавымі фальсіфікацыямі і жорсткімі рэпрэсіямі супраць мірных пратэстоўцаў, галадоўка стала адным з метадаў супраціву. Улады адказалі на народныя пратэсты беспрэцэдэнтным гвалтам, масавымі затрыманнямі, катаваннямі і палітычна матываванымі крымінальнымі справамі. У гэтых умовах, калі магчымасці для адкрытага выказвання нязгоды былі жорстка абмежаваныя, а судовая сістэма працавала ў рэпрэсіўным рэжыме, палітычныя зняволеныя і актывісты звярталіся да галадоўкі як да спосабу прыцягнуць увагу міжнароднай супольнасці і беларускага грамадства да несправядлівасці і парушэнняў правоў чалавека.

3. Канкрэтныя прыклады выкарыстання або падзеі

Ігар Лосік

Адным з найбольш вядомых прыкладаў галадоўкі ў кантэксце беларускіх падзей 2020-2021 гадоў з’яўляецца выпадак блогера і кансультанта Радыё Свабода Ігара Лосіка. Ён быў затрыманы 25 чэрвеня 2020 года па абвінавачванні ў арганізацыі масавых беспарадкаў. 15 снежня 2020 года, пасля прад’яўлення новых абвінавачванняў па арт. 293 КК РБ («Падрыхтоўка да ўдзелу ў масавых беспарадках»), Ігар Лосік абвясціў бестэрміновую галадоўку ў знак пратэсту [1]. Яго жонка Дар’я Лосік таксама падтрымала мужа і абвясціла галадоўку, але была вымушана спыніць яе з-за ціску на сям’ю [1]. Ігар Лосік працягваў галадоўку 42 дні, пасля чаго спыніў яе з-за пагаршэння стану здароўя [1].

11 сакавіка 2021 года, пасля чарговых абвінавачванняў, Ігар Лосік зноў абвясціў сухую галадоўку, спрабуючы парэзаць сабе рукі. За адмову ад ежы яго змясцілі ў карцэр. Гэтую галадоўку ён спыніў 15 сакавіка [1].

Ігар Банцэр

Яшчэ адзін выпадак — галадоўка горадзенскага рок-музыканта Ігара Банцэра. Ён быў затрыманы ў кастрычніку 2020 года і абвінавачаны ў хуліганстве. У сакавіку 2021 года, падчас судовага працэсу, Банцэр абвясціў сухую галадоўку, якая доўжылася 16 дзён [2]. Ён расказаў, што рыхтаваўся да яе загадзя, займаючыся спортам і выключаючы з рацыёну шкодныя прадукты. Нягледзячы на сур’ёзныя праблемы са здароўем, якія ўзніклі пасля галадоўкі, Банцэр вытрымаў яе, каб прыцягнуць увагу да сваёй справы і агульнай сітуацыі з палітычнымі зняволенымі ў Беларусі [2].

4. Значэнне для беларускага грамадства

Галадоўкі палітычных зняволеных у Беларусі сталі магутным сімвалам непакорлівасці і супраціву. Яны дэманстравалі гатоўнасць людзей ісці на крайнія меры ў барацьбе за свабоду і справядлівасць. Гэтыя акцыі прыцягвалі ўвагу міжнародных праваабарончых арганізацый, СМІ і палітыкаў, што дапамагала падтрымліваць ціск на беларускі рэжым і не дазваляла забыць пра лёс палітычных зняволеных. Галадоўкі таксама служылі натхненнем для іншых актывістаў і грамадзян, паказваючы прыклад мужнасці і стойкасці ў самых цяжкіх умовах.

5. Актуальнасць на сённяшні дзень

На сённяшні дзень, калі рэпрэсіі ў Беларусі працягваюцца, а колькасць палітычных зняволеных перавышае тысячу чалавек, галадоўкі застаюцца актуальным, хоць і надзвычай рызыкоўным, метадам пратэсту. Інфармацыя пра такія акцыі працягвае з’яўляцца ў незалежных СМІ і праваабарончых справаздачах, сведчачы аб тым, што людзі ўсё яшчэ выкарыстоўваюць гэты метад, каб змагацца за свае правы і прыцягваць увагу да сваёй сітуацыі. Кожная такая галадоўка — гэта напамін пра тое, што барацьба за дэмакратыю і правы чалавека ў Беларусі далёкая ад завяршэння, і што людзі гатовыя ахвяраваць сваім здароўем і жыццём дзеля гэтых каштоўнасцей.

Спасылкі

[1] Ігар Аляксандравіч Лосік — Вікіпедыя
[2] «Другі раз будзе ўжо жорсткі». Гутарка з музыкам Банцэрам, які сёлета галадаў на сухую 16 дзён

вядлівасці і парушэнняў правоў чалавека.

## 3. Канкрэтныя прыклады выкарыстання або падзеі

### Ігар Лосік

Адным з найбольш вядомых прыкладаў галадоўкі ў кантэксце беларускіх падзей 2020-2021 гадоў з’яўляецца выпадак блогера і кансультанта Радыё Свабода **Ігара Лосіка**. Ён быў затрыманы 25 чэрвеня 2020 года па абвінавачванні ў арганізацыі масавых беспарадкаў. 15 снежня 2020 года, пасля прад’яўлення новых абвінавачванняў па арт. 293 КК РБ («Падрыхтоўка да ўдзелу ў масавых беспарадках»), Ігар дэмакратыю і правы чалавека ў Беларусі далёкая ад завяршэння, і што людзі гатовыя ахвяраваць сваім здароўем і жыццём дзеля гэтых каштоўнасцей.

## Спасылкі

[1] [Ігар Аляксандравіч Лосік — Вікіпедыя](https://be.wikipedia.org/wiki/%D0%86%D0%B3%D0%B0%D1%80_%D0%90%D0%BB%D1%8F%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%D0%B0%D0%B2%D1%96%D1%87Лосік абвясціў бестэрміновую галадоўку ў знак пратэсту [1]. Яго жонка Дар’я